SRPSKI je narod malen, a njega nisu nikad ni raspinjali kakvi veliki zavojevački planovi. Ali je srpski narod u isto vreme i svestan svoje slavne prošlosti, svestan uloge, koju je nekad u istoriji igrao i koju je pozvat da igra u ovom kraju Evrope. Poštujući svačija prava, on će vazda najenergičnije tražiti da se i o njegovim istorijom zajemčenim pravima računa vodi, kad tome vreme dođe. Mi treba da gledamo jedni u drugima sinove iste otadžbine koji joj svi podjednako iskreno dobra želimo, i da u načelnim razlikama vidimo samo razne puteve da se do toga opšteg dobra dođe.
INSPIRACIJA Kralj Petar u svečanoj generalskoj uniformi, Foto Arhiva
Ovako je pre više od veka besedio kralj Petar Prvi Karađorđević, koji je rođen u Beogradu na današnji dan pre 180 godina. Bio je kralj Srbije od 1903. do 1918. i kralj Srba, Hrvata i Slovenaca do 1921. Pomen jednom od najomiljenih srpskih vladara biće služen sutra na Oplencu, a njegov potomak prestolonaslednik Aleksandar kaže da je ponosan što je praunuk ovog izuzetnog čoveka, koji je uzor, ne samo njemu i kraljevskoj porodici, već i narodu Srbije.
Foto Z. Jovanović
– Njegova misao: “Bez ljubavi narodne, slabi su prestoli zemaljski”, vodila ga je tokom celog života – kaže Karađorđević za “Novosti”. – Bio je veliki vladar geografski male, ali snažne i ponosne zemlje, koji je svoj narod vodio u najtežim trenucima, deleći sa njim sva stradanja i iskušenja. Blagosloveni smo što živimo u zemlji u čije temelje je ugrađeno njegovo nasleđe.
Ustav mu bio svetinja
ZA njega kažu da je bio najpravdoljubiviji srpski vladar. Ta pravdoljubivost se ogleda, pre svega, u Proklamaciji koju je 25. juna 1903. kao novoizabrani kralj uputio narodu: “Ja hoću da budem istiniti ustavni kralj Srbije. Ustav i sve ustavne garantije za slobodu i prava narodna, te osnove pravilnog i sretnog razvitka i napretka narodnog i državnog života, za mene su svetinje, koje ću vazda najbrižljivije poštovati i čuvati” – podseća Babac.
Karađorđev unuk i treći sin Perside i kneza Aleksandra Karađorđevića upamćen je po rodoljublju, hrabrosti, humanosti i, za jednog kralja, neuobičajeno skromnom načinu života. Iz milošte njegov narod ga je zvao – čika Pera.
– Kralj Petar je jedna od najsvetlijih i najistaknutijih ličnosti srpske istorije, zbog toga što je oslobodio Staru Srbiju i Kosovo, zbog svoje demokratičnosti, bezuslovnog poštovanja Ustava, posvećenosti naciji i lične skromnosti – navodi Dušan Babac, autor knjige “Kralj Petar Prvi – Kralj Oslobodilac”. – Izjavio je i da bi se, ukoliko srpski narod tako odluči, saglasio i sa ukidanjem monarhije i uspostavom republike. Bila je to izjava bez presedana u dotadašnjoj, ali i kasnijoj srpskoj istoriji.
Dušan Babac, Foto P. Mitić
I pored lične skromnosti, koja se graničila sa asketizmom, kralj Petar Prvi nam je ostavio svoju zadužbinu, Crkvu Svetog Đorđa na Oplencu.
– Život kralja Petra Prvog bio je neprestana borba, puna uspona i padova, u kojima je on ispoljavao nesalomivu volju, od Francusko-pruskog rata, Bosanskohercegovačkog ustanka, pa sve do albanske golgote, koja je ujedno i njegova najveća pobeda i zaveštanje budućim pokolenjima – ističe Babac.
Preporučujemo